Z tego artykułu dowiesz się:
– czy uczestnik procesu budowlanego i strona to to samo;
– kto jest uczestnikiem procesu budowlanego;
– jakie prawa i obowiązki mają uczestnicy procesu budowlanego.
Jeżeli jesteś inwestorem i planujesz swoją pierwszą w życiu budowę, z pewnością pojawia się wiele nowych i nie do końca zrozumiałych pojęć. Cześć z nich dotyczy budownictwa, a część samego procesu poprzedzającego budowę. Wśród najczęściej zadawanych pytań pojawia się to, czy uczestnicy procesu budowlanego i strony postępowania to to samo.
Ten artykuł ukazał się także w formie podcastu. Odcinka możesz odsłuchać poniżej lub w jednej z popularnych aplikacji np. Spotify.
Strony postępowania administracyjnego
Strony postępowania administracyjnego i uczestnicy procesu budowlanego to nie jest to samo. Pojęcie strony ma swoje źródło w Kodeksie postępowania administracyjnego, i zgodnie z definicją tam zawartą, stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stroną mogą być nie tylko osoby fizyczne, ale także państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne lub organizacje społeczne.
Przykład: jeżeli planujesz postawić budynek w bliskiej odległości od granicy z działką sąsiada (w taki sposób, że obszar oddziaływania obiektu obejmuje działkę sąsiada) to ten sąsiad stanie się stroną postępowania. Przed wydaniem pozwolenia na budowę zostanie on powiadomiony o planowanej inwestycji i będzie mógł się wypowiedzieć na jej temat (ale spokojnie, tylko w granicach prawa, a nie 'widzimisię’).
Uczestnicy procesu budowlanego
Jeżeli zaś chodzi o uczestników procesu budowlanego, to kwestię tę reguluje Prawo budowlane.
W rozumieniu tej ustawy uczestnikami procesu budowlanego są:
– inwestor;
– inspektor nadzoru inwestorskiego;
– projektant;
– kierownik budowy lub kierownik robót.
Każdy z wyżej wymienionych uczestników procesu budowlanego ma prawa i obowiązki, których zakres również sprecyzowany jest w Prawie budowlanym.
Inwestor jako uczestnik procesu budowlanego
Obowiązkiem inwestora, jako uczestnika procesu budowlanego, jest zorganizowanie całego procesu budowy ze szczególnym uwzględnieniem opracowania projektu budowlanego, objęcia kierownictwa budowy przez kierownika, opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wykonania i odbioru robót budowlanych oraz, jeżeli roboty są skomplikowane, objęcie nadzoru nad robotami przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach.
Inwestor ma prawo ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego, nawet jeżeli organ administracji w decyzji o pozwoleniu na budowę takiego nakazu nie dał.
Projektant – prawa i obowiązki
Podstawowym obowiązkiem projektanta jest oczywiście przygotowanie projektu budowlanego zgodnego z przepisami i jego koordynacja branżowa. Zalicza się do tego m.in. również określenie oddziaływania obiektu, uzyskanie opinii, uzgodnień i sprawdzeń oraz wyjaśnienie wątpliwości dotyczących projektu i sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Projektant ma w trakcie trwania budowy prawo do wstępu na teren budowy oraz może dokonywać zapisów w dzienniku budowy, w tym także wstrzymać roboty budowlane.
W tym miejscu dopowiem jeszcze, że projektantem zgodnie z Prawem budowlanym, jest osoba posiadająca uprawnienia do projektowania w danej specjalności (czyli np. architekt, inżynier budownictwa potocznie zwany konstruktorem, inżynierowie sanitarni potocznie nazywani instalatorami itp.). Jest to ważne z tego względu, że działalność gospodarczą może prowadzić każdy, i zrobienie projektu budowlanego można zlecić dowolnej osobie. Natomiast jeżeli ta osoba nie posiada uprawnień, to nie będzie ona uczestnikiem procesu budowlanego. Uczestnikiem procesu budowlanego będzie osoba (architekt, konstruktor itd.), która podpisana jest na projekcie budowlanym jako projektant. Więcej o tym przeczytasz w artykule „Jak wybrać architekta„.
Kierownik budowy
Kierownik budowy ma obowiązek przed rozpoczęciem budowy sporządzić plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Poza tym do jego obowiązków należy protokolarne przejęcie terenu budowy od inwestora, prowadzenie dokumentacji budowy, zapewnienie geodezyjnego tyczenia obiektu, realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy oraz przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego. Kierownik ma prawo wystąpić do inwestora o zmiany w rozwiązaniach oraz może się ustosunkować w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.
>>> SPRAWDŹ TAKŻE: Architekt, konstruktor, projektant wnętrz – kto jest kim i czym się różnią?
Inspektor nadzoru inwestorskiego
Ważne jest przede wszystkim to, że nie wolno łączyć funkcji kierownika budowy (lub kierownika robót) z funkcją inspektora nadzoru inwestorskiego.
Głównym zadaniem inspektora nadzoru inwestorskiego jest przede wszystkim reprezentowanie inwestora na budowie i sprawdzanie czy budowa jest realizowana zgodnie z projektem i przepisami. Inspektor ma prawo wydawać kierownikowi budowy polecenia dotyczące usunięcia nieprawidłowości, jednak każdorazowo musi je potwierdzić wpisem do dziennika budowy. Może także żądać od kierownika dokonania poprawek wadliwie wykonanych robót lub wstrzymania robót, jeżeli dalsze pracy mogłyby spowodować zagrożenie.
Zgodnie z przepisami to do inwestora należą wszelkie obowiązki związane z tym, żeby budowa odbyła się zgodnie z prawem. To inwestor zleca opracowanie projektu budowlanego projektantowi, oraz przekazuje teren budowy kierownikowi. Jeżeli Twoja budowa jest skomplikowana, to dobrym pomysłem będzie zatrudnienie inspektora nadzoru inwestorskiego, który będzie Cię reprezentować na budowie i dodatkowo pilnować Twoich interesów.
Wszystkie prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego znajdziesz w rozdziale 3 ustawy Prawo Budowlane.
SPRAWDŹ TAKŻE:
– Jak wybrać architekta, który zaprojektuje dom Twoich marzeń
– Czym się różni pozwolenie na budowę od zgłoszenia.
