Budowa domu to dla większości ludzi największe i najpoważniejsze przedsięwzięcie w życiu. Przez proces projektowania, a potem budowy, przewija się wielu specjalistów: projektantów czy inżynierów. Osoby, które nie miały wcześniej styczności z budownictwem często mają problem, żeby się połapać kto jest kim. I dlatego właśnie stworzyłam mini słownik specjalistów, którzy uczestniczą w procesie projektowym.
Czym się różni architekt od konstruktora? Czy projektant wnętrz i dekorator to ten sam zawód?
Sprawdź!
Architekt
Architekt nazywany jest czasem także architektem kubaturowym, żeby odróżnić tę specjalizację od architekta wnętrz. Architekt jest zazwyczaj także z wykształcenia inżynierem, co wyróżnia nas w Europie, bo w większości krajów studia architektoniczne to licencjat + magister, a nie inżynier + magister jak w Polsce.
Posiadamy wiedzę inżynierską, zmysł artystyczny oraz znamy podstawy socjologii, tak żeby projektowane przez nas budynki i przestrzeń były estetyczne, jak najlepiej odpowiadały potrzebom użytkowników, a jednocześnie były możliwe do zbudowania. To architekt jest (a przynajmniej powinien być) głównym twórcą obiektów. Projekty budynków są dość złożonymi przedsięwzięciami, dlatego potrzebna jest koordynacja. Taką koordynacją zajmuje się właśnie architekt – główny projektant. Dba on o to, żeby projekt architektoniczny oraz projekty branżowe (konstrukcja, instalacje) złożyły się w całość.
Co ważne, architektem nie może się tytułować każdy. Żeby móc korzystać z tego tytułu należy ukończyć studia kierunkowe. To jednak nie wszystko. Po ukończonych studiach nie wolno jeszcze samodzielnie projektować budynków – polskie prawo jasno to reguluje. Najpierw należy zdobyć praktykę przy projektowaniu oraz na budowie, następnie zakwalifikować się do egzaminu, zdać egzamin państwowy, zostać członkiem Izby Architektów, regularnie opłacać składki i ubezpieczenie – i dopiero wtedy można samodzielnie projektować. Taka osoba z uprawnieniami budowlanymi, zgodnie z Prawem budowanym, nazywana jest projektantem. Osoby bez uprawnień mogą jedynie asystować przy projektowaniu, jednak nie mogą projektować samodzielnie.
Wszystkich architektów w Polsce, którzy mają uprawnienia, znajdziesz w wyszukiwarce na stronie Izby Architektów.
>>> SPRAWDŹ TAKŻE: Jak wybrać architekta, który zaprojektuje Twój dom marzeń.
Konstruktor czyli inżynier budownictwa
Innym specjalistą, który bierze udział w projektowaniu budynków, jest inżynier budownictwa, potocznie nazywany konstruktorem. Jest to osoba po studiach na kierunku budownictwo i odpowiada za to, żeby budynek się nie zawalił. Konstruktor, podobnie jak architekt, aby móc samodzielnie projektować budynek musi posiadać uprawnienia budowlane.
Praca konstruktora odbywa się w ścisłej współpracy z architektem. Architekt nadaje budynkowi kształt i formę, a konstruktor, mówiąc w uproszczeniu, oblicza dla danego budynku konstrukcję tak, żeby ten się nie zawalił. Wiedza konstruktorów jest wiedzą typowo inżynierską. Często się zdarza, że konstruktorzy bywają myleni z architektami, są to jednak różne zawody i zakres kompetencji obu jest inny.
Projektanci branżowi
Projektanci branżowi to również inżynierowie, tyle że różnych innych specjalizacji. W budynkach, poza samą ‘skorupą’ czyli ścianami, fundamentami czy dachem, trzeba zaprojektować też instalacje, aby budynek mógł funkcjonować. Projektanci branżowi zajmują się projektowaniem sieci i instalacji np. wody, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, gazu lub elektroenergetycznej.
Działalność inżynierów tych specjalizacji, podobnie jak architektów i konstruktorów, również jest regulowana prawnie. Aby móc samodzielnie projektować należy mieć uprawnienia budowlane i być członkiem Izby Inżynierów Budownictwa.
Projektant
Projektant jest dość często używanym słowem (np. projektant stron internetowych, projektant mebli itp.). Jednak w budownictwie to słowo ma konkretne znaczenie. Projektant, zgodnie z Prawem budowlanym, to osoba posiadająca uprawnienia budowane do projektowania.
Projektantem nazywamy architekta, konstruktora lub inżyniera branżowego, który posiada uprawnienia. Osoba bez tych uprawnień nie może się nazywać projektantem (w rozumieniu Prawa budowlanego), ani samodzielnie sporządzać projektów.
Geodeta
Geodeta to osoba, która sporządza mapę do celów projektowych. Na takiej mapie sporządza się projekty budowlane.
Geolog
Geolog jest specjalistą od badań gruntu. W miejscu, gdzie będzie stał budynek, geolog robi odwierty i sprawdza jaki jest grunt, i na tej podstawie konstruktor podejmuje decyzję o fundamentach.
Projektant wnętrz, architekt wnętrz
Projektant czy też architekt wnętrz, jak sama nazwa mówi, zajmuje się projektowaniem wnętrz budynków. W przeciwieństwie do architekta kubaturowego, żeby zostać architektem wnętrz nie trzeba legitymować się wykształceniem kierunkowym. Teoretycznie więc architektem wnętrz może zostać każdy, jednak wbrew obiegowej opinii zawód ten wcale nie jest łatwy, i nie polega na dobieraniu poduszek do koloru kanapy. Często się zdarza, że projektowaniem wnętrz zajmują się też osoby po studiach z architektury ‘kubaturowej’.
Architekci wnętrz muszą mieć sporą wiedzę techniczną oraz wykonawczą, także z zakresu instalacji elektrycznych, kanalizacji czy grzewczych. W tym zawodzie trzeba też mieć podstawową wiedzę z zakresu Prawa budowlanego, tak aby wiedzieć, które zmiany (np. przesunięcia ścian) wymagają zaangażowania konstruktora lub architekta kubaturowego.
Ponadto architekci wnętrz muszą znać zasady ergonomii i funkcjonalności, zasady dobierania oświetlenia oraz kolorów. Zawód ten nie jest tak prosty i łatwy jak to kreują media.
Dekorator
Niektórzy mylnie nazywają architektów wnętrz dekoratorami. Nazewnictwo to co prawda nie jest nigdzie uregulowane, jednak dekorator zajmuje się bardziej ‘powierzchowną’ warstwą wyglądu wnętrza, niż projektant wnętrz.
Dekorator to ktoś, kto nie zagłębia się w techniczne aspekty wnętrza takie jak kanalizacja, doprowadzenie wody, przesuwanie ścian. Dekorator skupia się na kolorach i odcieniach, na rodzajach tkanin, ich grubości, fakturze, splocie, na wyglądzie poszczególnych elementów w zależności od światła jakie na nie pada. Dekorator nadaje ostatnich szlifów.
Którego fachowca potrzebujesz?
Jeżeli chcesz kupić działkę
Jeżeli przymierzasz się do zakupu działki pod budowę domu (lub jakiegokolwiek innego budynku), dobrze wcześniej pójść do architekta kubaturowego, żeby sprawdził co (i czy w ogóle) da się wybudować na upatrzonej przez Ciebie działce. Na to co się da wybudować wpływa wiele czynników, np. odległości od dróg, plan miejscowy, odległości od sieci uzbrojenia terenu lub jeziora, itp. Nie wszędzie da się zbudować np. dom z płaskim dachem (lub na odwrót – ze spadowym), bo różne gminy mają różne zapisy w swoich lokalnych przepisach.
Dzięki analizie, którą przeprowadzi architekt, jeszcze przed zakupem działki dowiesz się, czy na danej działce uda się postawić budynek, o jakim marzysz. Do tego, architekt wskaże jakie są zalety i mankamenty działki, a to daje pole do negocjacji ceny. Czasem koszt takiej porady architekta zwraca się wielokrotnie podczas zakupu działki.
Jeżeli potrzebujesz projektu domu (lub innego budynku)
Jeżeli planujesz budowę domu (lub jakiegokolwiek innego budynku) jedynym słusznym kierunkiem będzie udanie się do architekta kubaturowego z uprawnieniami. Współpraca z architektem powinna się rozpocząć od przeanalizowania potrzeb i wymagań inwestora. Następnie architekt przygotowuje koncepcję budynku, aż w końcu powstaje wielobranżowy projekt budowlany. Architekt wykonuje też nadzory autorskie na budowie
Na etapie robienia projektu budowlanego architekt współpracuje z konstruktorem, inżynierami branżowymi, geologiem, geodetą i innymi fachowcami, jeżeli jest taka konieczność. Koordynacją pracy ich wszystkich zajmuje się główny projektant budynku – czyli właśnie architekt.
Jeżeli planujesz kupić mieszkanie (lub już je masz)
Jeżeli przymierzasz się do zakupu mieszkania, to dobrze przed sfinalizowaniem umowy pójść do architekta wnętrz. Projektant wnętrz wskaże Ci plusy i minusy mieszkania, a także powie, jakie są możliwości aranżacji lub wprowadzenia zmian deweloperskich.
Czasem okazuje się, że mieszkanie, które masz upatrzone, ma złe doświetlenie i dzięki poradzie architekta wnętrz kupisz mieszkanie sąsiednie, które będzie dużo lepsze (a w tej samej cenie!). Dlatego taka porada jeszcze przed zakupem to dobra inwestycja. Oczywiście jeżeli już masz mieszkanie i chcesz je urządzić, to architekt wnętrz jest także tą osobą, do której warto się udać.
Masz mieszkanie (lub dom), nie chcesz remontu, ale brakuje ‘tego czegoś’
Jeżeli w swoim domu czy mieszkaniu masz już wszystko umeblowane, ale brakuje ostatnich szlifów – wtedy poszukaj dekoratora wnętrz. Taka osoba doradzi jak relatywnie niewielkim kosztem (np. zmianą koloru ściany lub wymianą poduszek) można uzyskać efekt wow.
Uff, trochę jest tych zawodów związanych z budowaniem! Mam nadzieję, że ten artykuł rozwiał wątpliwości do kogo udać się w danej sytuacji.
Dajcie znać w komentarzach czy korzystaliście już z usług takich fachowców i jakie macie po tym przemyślenia.
